Bloedsomloop

De bloedsomloop is een systeem in het lichaam dat bestaat uit bloedvaten die bloed van en naar het hart transporteren. Zuurstofrijk bloed wordt vervolgens vanuit het hart naar organen en weefsels in het lichaam gedistribueerd. 

Belangrijkste opmerkingen

• Definitie: De bloedsomloop, ook bekend als het cardiovasculaire systeem, is verantwoordelijk voor het transport van bloed, zuurstof en voedingsstoffen door het hele lichaam, waarbij het hart bloed pompt vanuit de linkerhartkamer.
• Onderdelen: Inclusief het hart, waar slagaders bloed wegvoeren en aders bloed terugvoeren, samen met rode bloedcellen die zuurstof vervoeren.
• Functies: Onderhoudt de homeostase door de lichaamstemperatuur en pH-waarde te regelen en het bloed te laten stromen om afvalstoffen af te voeren.
• Gezondheid: Het gezond houden van de bloedsomloop is cruciaal voor het algehele welzijn.
• Ziekten: Veel voorkomende problemen zijn hypertensie, hartaandoeningen en atherosclerose.
• Preventie: Gezonde keuzes in levensstijl, zoals dieet, lichaamsbeweging en regelmatige controles zijn van vitaal belang voor een gezonde bloedsomloop.

Wat is de bloedsomloop?

De bloedsomloop, ook bekend als het cardiovasculaire systeem, heeft meerdere functies, maar de belangrijkste is het leveren van zuurstof, voedingsstoffen en hormonen aan spieren, weefsels en organen in het hele lichaam. 

Een ander onderdeel is het verwijderen van afval, specifiek uit cellen en organen, zodat het lichaam het kan afvoeren.

Anatomie van de bloedsomloop

De anatomie van de bloedsomloop bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder het hart en de bloedvaten. 

• Het hart: Een gespierd orgaan dat verantwoordelijk is voor het rondpompen van bloed door het lichaam. Veel pathologieën of ziektetoestanden kunnen het hart aantasten, die in latere hoofdstukken worden genoemd. 
• Bloedvaten: Ze bevatten slagaders, aders en haarvaten. Er zijn drie hoofdtypen slagaders: elastische slagaders, gespierde slagaders en arteriolen. Ze lijken allemaal op elkaar, hoewel ze iets andere functies hebben. 
• Zowel slagaders als aders kunnen worden beschreven als oppervlakkig of diep. Oppervlakkige betekenis ligt dichter bij het lichaamsoppervlak en diepe betekenis ligt verder weg. Voorbeelden zijn de halsslagader en de longslagader. 
• Bloed: Zuurstofrijk bloed bevat rode en witte bloedcellen, plasma en bloedplaatjes. 

Bloedsomloop Controle van bloeddruk en -volume

Bloedstroom verwijst naar beweging door een bloedvat, weefsel of orgaan. Meestal zit er een tijdseenheid aan vast. De bloedstroom kan worden veranderd door het volume waarin het stroomt, wat leidt tot een verhoging of verlaging van de druk. 

Arteriële bloeddruk

Arteriële bloeddruk, of bloeddruk in de slagaders, heeft een paar verschillende componenten. Dit zijn systolische en diastolische druk, polsdruk en gemiddelde arteriële druk (MAP).

Systolische bloeddruk

Systolische druk, of het hoogste getal dat op een bloeddrukmeter wordt afgelezen, is de druk van het hart tijdens het werk. Dit gebeurt wanneer het hart samentrekt en bloed door de verschillende gebieden probeert te verplaatsen. 

Diastolische druk

De diastolische druk is het onderste getal. Het verwijst naar de bloeddruk wanneer het hart ontspant en rust. Het verschil tussen de systolische en diastolische druk is de polsdruk. 

De gemiddelde arteriële druk (MAP) is dan de gemiddelde druk van het bloed in de slagaders. Er wordt een specifieke berekening uitgevoerd om dit te berekenen. 

Invloeden op veranderingen in bloeddruk en bloedvolume

Vijf variabelen kunnen de bloedstroom en de bloeddruk beïnvloeden. Dit zijn cardiale output, therapietrouw, de viscositeit van het bloed, het volume van het bloed en de lengte en diameter van de bloedvaten.

• Hartoutput: Cardiac output is de tijdseenheid gericht op bloedstroom per minuut. Factoren die het hartdebiet beïnvloeden zijn onder andere sympathische stimulatie, hormonaal of via andere maatregelen. 
• Naleving: Compliance is het vermogen van de diameter van een buis om uit te zetten zodat er meer volume in past. Hoe groter de conformiteit, hoe effectiever het kan uitzetten zonder weerstand. Weerstand is het verzet tegen stroming. 
• Viscositeit: Viscositeit kan weerstand veroorzaken omdat het verwijst naar de dikte van een stof. Hoe dikker een stof is, hoe meer deze weerstand biedt tegen stroming. Ten slotte kunnen de lengte en de diameter van de bloedvaten de bloedstroom en de druk beïnvloeden. 
• Lengte: Hoe langer het vat, hoe groter de weerstand en hoe lager de doorstroming. 
• Diameter: Hoe breder de diameter, hoe minder weerstand er is. 

Interactie van het bloedvatenstelsel en het ademhalingssysteem

Zoals eerder vermeld ondersteunt de bloedsomloop het ademhalingssysteem door bloed van en naar de longen te brengen. De uitwisseling van voedingsstoffen en zuurstof en het verwijderen van kooldioxide zijn essentieel. 

Lucht beweegt in en uit de longen door structuren zoals de luchtpijp, bronchiën en bronchiën. De pulmonale circulatie vindt plaats wanneer bloed in en uit de longen stroomt via de longslagaders en de aders die het met het hart verbinden. 

Ten eerste voeren aders zuurstofarm bloed naar het hart. De longslagaders voeren zuurstofarm bloed van het hart naar de longen. De longaders voeren zuurstofrijk bloed terug naar het hart om het over het lichaam te verspreiden. 

Bepaalde activiteiten versnellen dit proces, zoals sporten. Tijdens het sporten werken de spieren harder. Daarom verbruikt het lichaam meer zuurstof en produceert het meer kooldioxide.

De pomp van de skeletspieren is een voorbeeld van een cruciaal mechanisme dat ervoor zorgt dat er tijdens inspanning bloed terugstroomt naar het hart. Wanneer de spieren met genoeg kracht kunnen samentrekken, worden de bloedvaten in het spierweefsel samengedrukt. Hierdoor stroomt het bloed terug naar het hart. 

Aandoeningen van de bloedsomloop bij kinderen

Circulatiestoornissen kunnen voorkomen bij kinderen. Ze zijn meestal het gevolg van een verkeerde ontwikkeling en kunnen variëren van minder ernstig tot levensbedreigend. Ernstige aangeboren hartafwijkingen worden meestal snel na de geboorte of tijdens de eerste levensmaanden opgemerkt. 

Tekenen en symptomen kunnen zijn: bleekgrijze of blauwe lippen, snelle ademhaling, zwelling in de benen en andere gebieden en kortademigheid tijdens het voeden. Er zijn drie categorieën aangeboren hartafwijkingen. 

De eerste is veranderde verbindingen in het hart of de bloedvaten. Er zijn ook aangeboren hartklepproblemen en een combinatie van hartafwijkingen. 

Een voorbeeld van veranderde verbindingen in het hart of de bloedvaten is patent ductus arteriosus. Dit is een verbinding tussen de long en de hoofdslagader van het lichaam, de aorta. Hij is open terwijl de baby in de baarmoeder van de moeder zit. 

Verwacht wordt echter dat deze zich enkele uren na de geboorte zal sluiten. In sommige gevallen blijft hij wel open. Het leidt tot een onjuiste bloedstroom tussen de twee slagaders. 

Er is ook transpositie van de grote slagaders, een vrij complexe aandoening waarbij de twee grote slagaders in het hart omgekeerd zijn. 

Het is vrij zeldzaam en er zijn twee types: een is volledig en de andere is Levo-transpositie. Symptomen voor de laatste worden mogelijk niet meteen opgemerkt. 

Vaak voorkomende aandoeningen van de bloedsomloop bij volwassenen

Aandoeningen van de bloedsomloop of hart- en vaatziekten komen vrij vaak voor. Ze zijn wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak. 

In 2019 stierven naar schatting 17,9 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten; van deze sterfgevallen was 85% te wijten aan hartaanvallen en beroertes. Bovendien vindt driekwart van deze sterfgevallen plaats in lage- en middeninkomenslanden. 

Hartaanvallen treden op wanneer de bloedtoevoer naar het hart verminderd of ernstig geblokkeerd is. De verstopping kan verschillende oorzaken hebben, zoals een ophoping van vet, cholesterol en andere stoffen in het hart. Specifiek blokkeert het de kransslagaders van de hitte. 

Beroerte

Aan de andere kant ontstaat een beroerte wanneer er een blokkade optreedt in de hersenen en dit de bloedtoevoer beïnvloedt. Het kan ook gebeuren doordat een bloedvat in de hersenen barst. Door een beroerte kunnen delen van de hersenen beschadigd raken of zelfs afsterven. 

Een beroerte kan ook leiden tot blijvende hersenbeschadiging, langdurige invaliditeit en overlijden. Net als bij een hartaanval is er een bewustzijn ontwikkeld over wat je moet doen als je vermoedt dat iemand een beroerte heeft. 

Snelle behandeling is cruciaal bij een beroerte; daarom is het het beste om zo snel mogelijk een ambulance te bellen. 

Genetische componenten van aandoeningen van het bloedvatenstelsel

Veel hartaandoeningen kunnen erfelijk zijn. Deze omvatten hartritmestoornissen, aangeboren hartaandoeningen, cardiomyopathie en hoge bloeddruk. Coronaire hartziekte is een andere aandoening die in de familie kan voorkomen en kan leiden tot hartaanvallen, beroertes en hartfalen. 

Genetica kan het risico op hartaandoeningen beïnvloeden omdat het veel aspecten van het cardiovasculaire systeem kan beïnvloeden. Dit kan variëren van de sterkte van de bloedvaten tot hoe cellen in het hart kunnen communiceren. 

Een mutatie of variatie in één enkel gen kan de kans op het ontwikkelen van hartaandoeningen beïnvloeden. Zo kunnen genetische mutaties de werking van bepaalde eiwitten veranderen zodat het lichaam cholesterol anders verwerkt, waardoor de kans op verstopte slagaders toeneemt. 

Dus wanneer bij een familielid een hartziekte of hartaandoening wordt vastgesteld, worden andere familieleden sterk aangemoedigd om zich te laten screenen op risicofactoren en ziekten in een vroeg stadium. 

Medisch onderzoek wordt vooral aangemoedigd voor familieleden van een slachtoffer van plotselinge hartdood. Als van familieleden van de overledene wordt gedacht dat ze drager zijn van een erfelijke aandoening, zijn er behandelingen beschikbaar zoals geneesmiddelentherapieën en implanteerbare apparaten.

De meest voorkomende erfelijke aandoeningen zijn atriumfibrilleren, Brugada-syndroom, lang en kort QT-syndroom en catecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie. 

Atriumfibrillatie is de meest voorkomende vorm van aritmie of onregelmatig hartritme die het risico op een beroerte kan verhogen. 

Dit komt omdat het vaak kan leiden tot bloedstolsels in het hart. De eerstelijnsbehandeling voor boezemfibrilleren is een bètablokker, die ervoor zorgt dat het hart minder hard werkt om bloed te pompen. Het doet dit door de hartslag te verlagen. 

Hoe stress het cardiovasculaire systeem beïnvloedt

Sommige stressniveaus zijn nuttig, maar constante stress kan het welzijn beïnvloeden en de gezondheid van het hart aantasten. Hartaandoeningen zijn een potentieel stressgerelateerd probleem. Dit komt omdat stress kan leiden tot hoge bloeddruk, gekenmerkt door een bloeddruk die constant hoger is dan 140/90 mmHg. 

Dit kan een risico vormen op een hartaanval en beroerte. Stress kan bijdragen aan risico's op hart- en vaatziekten, zoals roken, te veel eten en te weinig lichaamsbeweging. 

Volgens een onderzoek uit 2017 in het tijdschrift The Lancet wordt chronische stress in verband gebracht met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. 

Met behulp van beelden van een deel van de hersenen dat betrokken is bij angst en stress, werd een verband gevonden tussen stress en hart- en vaatziekten. De hersenactiviteit werd samen met de beenmergactiviteit en slagaderontsteking bestudeerd. 

Dit is een reden tot bezorgdheid, aangezien twee op de drie werknemers zeggen dat het werk een belangrijke bron van stress is, volgens een rapport van het American Heart Association Center for Workplace Health Research & Evaluation. 

Werkstress kan het gevolg zijn van lange werktijden, fysieke belasting en hoge eisen of baanonzekerheid. De jaarlijkse uitgaven aan werkgerelateerde stress worden geschat op 190 miljard dollar. 

De kosten van een slechte geestelijke gezondheid worden geschat op 211 miljard dollar per jaar, maar dit bedrag is inclusief productiviteitsverlies en afwezigheid van het werk. 

De gezondheid van de bloedsomloop verbeteren

Een gezonde bloedsomloop zorgt ervoor dat zuurstofrijk bloed door het lichaam stroomt. Een slechte bloedsomloop ontstaat wanneer de doorstroming wordt belemmerd of verstoord door factoren die de bloedsomloop vertragen, zoals plaquevorming, bloedstolsels of nauwe bloedvaten. 

Een slechte bloedsomloop kan het lichaam beïnvloeden door te leiden tot symptomen als pijn, gevoelloosheid, tintelingen of kou in delen van het lichaam met een slechte bloedsomloop. Deze lichaamsdelen zijn meestal benen, handen, vingers, voeten en tenen. Daarom kunnen er verschillende dingen worden gedaan om een slechte bloedsomloop tegen te gaan.

Het verbeteren van de gezondheid van je bloedsomloop is essentieel voor je algehele welzijn. Hier zijn vijf manieren om je bloedsomloop te stimuleren, waaronder yoga:

Regelmatig bewegen

Minstens 30 minuten per dag aerobe oefeningen doen, zoals wandelen, zwemmen of fietsen, kan je hart versterken en de bloedsomloop verbeteren.

Yoga kan een geweldige manier zijn om de bloedsomloop te verbeteren door de bloedstroom te stimuleren, wat leidt tot verbetering van de yogabeoefening. De asana's, of bewegingen, rekken de spieren en het bindweefsel, waardoor de bloedsomloop wordt bevorderd. 

Specifieke asana's bestaan uit houdingen die de borstkas en ribbenkast verruimen. Deze zorgen ervoor dat er ruimte ontstaat rond het hart. Houdingen zoals kameel, wiel, brug en danser bevorderen deze hartopeningen. 

Gezond dieet

Een dieet rijk aan fruit, groenten, volle granen, magere eiwitten en gezonde vetten kan de bloedsomloop ondersteunen. Voedingsmiddelen die bijzonder goed zijn voor de bloedsomloop zijn onder andere voedingsmiddelen met veel omega-3 vetzuren, zoals zalm, en antioxidantrijke bessen.

Hydratatie

Veel water drinken is cruciaal om het bloedvolume op peil te houden en een soepele bloedstroom door je lichaam mogelijk te maken. Streef naar minstens 8 glazen per dag, of meer als je sport of in een warm klimaat bent.

Stoppen met roken

Roken is een belangrijke risicofactor voor problemen met de bloedsomloop, omdat het de wanden van de bloedvaten beschadigt en het risico op atherosclerose verhoogt. Stoppen met roken kan de gezondheid van de bloedsomloop aanzienlijk verbeteren.

Stressmanagement

Chronische stress kan leiden tot hoge bloeddruk en hartklachten. Yoga en meditatie zijn uitstekend om stress te verminderen. Regelmatige oefening kan helpen om stresshormonen te verlagen, ontstekingen te verminderen en de bloedsomloop te verbeteren.

Het opnemen van deze oefeningen in je routine kan leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de gezondheid van de bloedsomloop. 

Het is echter altijd het beste om met een zorgverlener te overleggen voordat je aan een nieuw gezondheidsprogramma begint, vooral als je al bestaande gezondheidsproblemen hebt.

Referenties

Bloedsomloop: Anatomie en functie

Aangeboren hartafwijkingen bij kinderen - Symptomen en oorzaken - Mayo Clinic

Slechte bloedsomloop: Symptomen, oorzaken en behandeling

Aërobe vs. anaërobe training: Verschillen en voordelen | BistroMD

Bloedsomloop - Wikipedia 

Disclaimer

De inhoud van dit artikel is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en is niet bedoeld ter vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Het wordt altijd aangeraden om een gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen voordat je veranderingen aanbrengt met betrekking tot je gezondheid of als je vragen of zorgen hebt over je gezondheid. Anahana is niet aansprakelijk voor fouten, weglatingen of gevolgen die kunnen voortvloeien uit het gebruik van de verstrekte informatie.