4

Wat is het parasympatisch zenuwstelsel

Laatst bijgewerkt: december 23, 2022

Featured Image

Table of Contents

Het parasympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de "rust-en-vertering" functies van het lichaam. Het wordt actiever in tijden van ontspanning en veiligheid.

Wat is het Parasympatisch Zenuwstelsel?

wat is het parasympatisch zenuwstelsel

Het maakt deel uit van het perifere zenuwstelsel, dat alle zenuwen buiten de hersenen en het ruggenmerg omvat. Meer specifiek is het parasympatisch systeem een afdeling van het autonome zenuwstelsel.

Het autonome zenuwstelsel regelt de onwillekeurige functies van het lichaam, zoals bloeddruk, hartslag en spijsvertering. Het parasympathische zenuwstelsel werkt in evenwicht met het sympathische zenuwstelsel, dat de autonome vecht-of-vluchtreactie regelt. Samen handhaven zij de homeostase, een stabiel intern milieu in het lichaam.

De parasympatische zenuwfunctie is van vitaal belang voor het voorkomen van hoge bloeddruk, het reguleren van de hartslag en het ondersteunen van ons vermogen om met stress om te gaan. U kunt uw parasympatisch zenuwstelsel bevorderen door yoga, lichaamsbeweging en ontspanning.

 

Parasympatische functies en doelen van het zenuwstelsel

de functies van het parasympatisch zenuwstelsel

Het parasympathische zenuwstelsel werkt op verschillende manieren om onwillekeurige fysiologische processen te ondersteunen. Het heeft te maken met rust, spijsvertering en voortplanting. Voorbeelden van parasympatische functies in het hele lichaam zijn:

  • Ogen: vernauwing van de pupil om het zicht van dichtbij te verbeteren, verhoogde traanproductie.
  • Mond/keelholte: verhoogde speekselvorming.
  • Longen: vernauwing van de luchtwegen.
  • Hart: lagere hartslag, verhoogde variatie van de hartslag met de ademhaling.
  • Darmen: verhoogde maagmotiliteit (verhoogde spijsvertering).
  • Lever: verhoogde glucoseopslag.
  • Urinewegen: vernauwing van de blaas en ontspanning van de urethrale sluitspieren om urine te lozen.

Het parasympatisch zenuwstelsel heeft ook immuunfuncties. Zijn voornaamste rol in het immuunsysteem is de negatieve terugkoppeling van ontstekingsfactoren. Dit voorkomt chronische ontsteking, die tot veel aandoeningen kan leiden.

Een ander cruciaal effect van parasympatische stimulatie is verlaging van de bloeddruk, ook al hebben de bloedvaten geen parasympatische innervatie. Dit is een uitstekend voorbeeld van hoe de parasympathische en sympathische divisies in evenwicht werken. De bloeddruk stijgt wanneer het sympathische zenuwstelsel de bloedvaten opdraagt zich te vernauwen. Parasympathische activering dempt de sympathische signalen, zodat de bloedvaten zich niet meer vernauwen en de bloeddruk daalt.

De meeste parasympatische effecten hebben wederzijdse functies die door het sympathische zenuwstelsel worden gegenereerd. Zo verhoogt parasympathische stimulatie de spijsvertering, terwijl sympathische stimulatie de spijsvertering vermindert.

 

Anatomie van het Parasympatisch Zenuwstelsel

de anatomie van het parasympatisch zenuwstelsel

Het parasympathische zenuwstelsel bevat sensorische (afferente) en motorische (efferente) zenuwvezels. Sensorische zenuwen brengen informatie van het lichaam naar de hersenen en het ruggenmerg, en motorische zenuwen brengen het antwoordsignaal terug naar het lichaam. De sympathische en parasympatische zenuwstelsels delen sensorische zenuwen, maar elke afdeling heeft zijn eigen motorische zenuwen.

 

Autonome gevoelszenuwen

Sensorische receptoren controleren of de autonome output overeenkomt met de fysiologische behoeften van het lichaam en sturen deze informatie via afferente zenuwen naar het centrale zenuwstelsel. Indien nodig passen de hersenen de balans tussen sympathische en parasympathische stimulatie van het betreffende orgaan aan.

Receptoren in het hart nemen bijvoorbeeld waar hoe snel het hart klopt. Als het sneller gaat dan het lichaam op dat moment nodig heeft, verhogen de hersenen de parasympathische stimulatie van het hart om de snelheid te verlagen.

 

Parasympatische motorische zenuwen

Autonome motorische zenuwen volgen een speciale ordening. Preganglionale zenuwen vervoeren impulsen van het centrale zenuwstelsel naar het lichaam. Zij geven de impulsen door aan ganglia, clusters van zenuwcellen. Axonen die uit de ganglia komen vormen postganglionale zenuwen en geven het signaal door aan de doelweefsels.

Parasympatische preganglionaire vezels zijn afkomstig van drie spinale sacrale zenuwen en vier craniale zenuwen. De spinale zenuwen die aanleiding geven tot parasympatische preganglionaire neuronen zijn de splanchnische bekkenzenuwen. Ze beginnen in het sacrale ruggenmerg en lopen door tot in de bekkenholte.

De hersenzenuwen komen rechtstreeks uit de hersenstam en sturen efferente signalen naar het hoofd en het gezicht. De hersenzenuwen die aanleiding geven tot preganglionaire parasympatische neuronen zijn de nervus oculomotoricus, de nervus facialis, de nervus glossopharyngeus en de nervus vagus. De nervus vagus is van groot belang omdat hij 75% van de parasympatische vezels vertegenwoordigt en een van de meest verspreide zenuwen in het lichaam is.

De ganglia zijn clusters van neuronlichamen die de zenuwimpuls moduleren en doorgeven. Parasympatische ganglia liggen dicht bij de doelweefsels, zodat de postganglionaire zenuwvezels korter zijn dan de preganglionaire. De postganglionaire parasympatische vezels zijn bedekt met dikke myelinescheden, waardoor de zenuwimpulsen goed geïsoleerd zijn en zich snel kunnen verplaatsen.

 

Neurotransmitters brengen zenuwimpulsen over

Zenuwimpulsen kunnen van het ene neuron naar het andere worden doorgegeven via elektrische of chemische signalen. Efferente parasympatische vezels laten chemische signaalmoleculen, of neurotransmitters, los van de pre- en postganglionaire axonterminals.

Parasympatische neuronen gebruiken acetylcholine als preganglionaire en postganglionaire neurotransmitter. Acetylcholine wordt overal in het lichaam gebruikt, inclusief de sympathische preganglionaire neuronen en het somatische zenuwstelsel.

 

Welke problemen kunnen zich voordoen in het Parasympatisch Zenuwstelsel?

problemen en aandoeningen van het parasympatisch zenuwstelsel

Er zijn veel mogelijke oorzaken van parasympathische aandoeningen. Sommige aandoeningen zijn erfelijk, terwijl andere het gevolg zijn van letsel aan het ruggenmerg of perifere zenuwen. Elke afwijking in het sympathische systeem, zoals overactiviteit, zal waarschijnlijk problemen veroorzaken in het parasympathische systeem. Levensstijlfactoren zoals chronische stress, alcoholmisbruik en gebrek aan lichaamsbeweging kunnen het parasympathische zenuwstelsel ook verstoren.

Parasympathische disfunctie veroorzaakt problemen met het handhaven van de homeostase in het lichaam. Dit betekent dat het lichaam zich niet kan aanpassen aan veranderende fysiologische eisen, wat leidt tot veel aandoeningen. Een onderactief parasympatisch zenuwstelsel kan leiden tot cardiovasculaire problemen en diabetes. Schade aan de nervus vagus wordt in verband gebracht met veel psychiatrische en inflammatoire aandoeningen, waaronder depressie en inflammatoire darmziekten.

De parasympatische zenuwfunctie neemt van nature af met het ouder worden, maar u kunt haar op verschillende manieren beschermen. Voorbeelden zijn yoga, meditatie, matige lichaamsbeweging, gezonde voeding en probiotica. Deze strategieën helpen de parasympathische activiteit te verhogen en het autonome zenuwstelsel af te leiden van de vlucht-of-vlucht-modus.

 

Vaak gestelde vragen

veelgestelde vragen over het parasympatisch zenuwstelsel

Wat is het parasympatisch zenuwstelsel?

Het parasympathisch zenuwstelsel is het "rust-en-verteer" systeem. Het maakt deel uit van het autonome zenuwstelsel, dat de onwillekeurige fysiologische processen van het lichaam regelt. Het parasympathisch systeem is het meest actief in tijden van veiligheid en ontspanning en heeft functies als verlaging van de hartslag en verhoging van de spijsvertering.

 

Wat zijn de definities van preganglionair, postganglionair en ganglia?

Preganglionale vezels zijn verantwoordelijk voor het transport van autonome zenuwimpulsen uit de hersenen en het ruggenmerg. Postganglionaire vezels zijn verantwoordelijk voor het afleveren van de impuls aan de doelweefsels. Parasympatische ganglia zijn clusters van neuronen die het signaal van preganglionale naar postganglionale zenuwen doorgeven.

 

Wat kan het parasympatisch zenuwstelsel beschadigen?

Veel verwondingen en ziekten kunnen de parasympatische zenuwen beschadigen. Parasympathische disfunctie kan ook het gevolg zijn van levensstijlfactoren, waaronder chronische stress, gebrek aan lichaamsbeweging en alcohol.

 

Hoe kan ik mijn parasympatisch zenuwstelsel beschermen?

Matig intensieve lichaamsbeweging, yoga en meditatie zijn allemaal goede manieren om de parasympatische activiteit te verhogen.

 

ANAHANA FYSIEKE GEZONDHEIDSMIDDELEN

WIKI'S OVER FYSIEKE GEZONDHEID

Vechten of vluchten

Slaap Hygiëne

Geleide Meditatie voor Slaap

 

BLOGS OVER FYSIEKE GEZONDHEID

Wat is het zenuwstelsel?

Wat is Centraal Zenuwstelsel

Wat is de nervus vagus?

Wat is het perifere zenuwstelsel?

Wat is het Somatisch Zenuwstelsel

 

Referenties

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553141/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539845/

https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1361-6579/aa6782

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5859128/